Trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ trên toàn cầu, ngành y tế Việt Nam đang đứng trước cơ hội bứt phá quan trọng. Việc ứng dụng công nghệ số vào quản lý, khám chữa bệnh đã trở thành yêu cầu tất yếu, giúp tối ưu hóa hoạt động hệ thống y tế, nâng cao chất lượng chăm sóc và hỗ trợ ra quyết định trong thời gian thực. Trong hệ sinh thái y tế số đó, Bệnh án điện tử (BAĐT) được ví như “trái tim” của hạ tầng dữ liệu, đóng vai trò then chốt trong quá trình xây dựng bệnh viện số và tiến tới y tế thông minh.
Bệnh án điện tử là gì và vì sao quan trọng?
Bệnh án điện tử là phiên bản số hóa toàn bộ hồ sơ bệnh án của người bệnh, thay thế hoàn toàn hồ sơ giấy truyền thống. Tất cả thông tin khám chữa bệnh được lưu trữ thống nhất, bảo mật, có khả năng truy xuất dài hạn và dễ dàng kết nối giữa các khoa phòng và cơ sở y tế. Nhờ đó, BAĐT không chỉ giúp bác sĩ có đầy đủ dữ liệu để chẩn đoán mà còn tạo nền tảng cho mô hình chăm sóc liên tục, cá nhân hóa cho từng bệnh nhân.
Vai trò của Bệnh án điện tử trong chuyển đổi số y tế
Việc triển khai BAĐT tạo ra bước tiến lớn trong quá trình chuyển đổi số ngành y. Trước hết, BAĐT giúp xây dựng bệnh viện không giấy tờ, nơi toàn bộ quy trình khám chữa bệnh được số hóa từ tiếp đón, khám, chỉ định cận lâm sàng, cho đến ra viện. Điều này giúp bệnh viện giảm đáng kể chi phí in ấn, lưu trữ hồ sơ và tăng hiệu quả quản lý chất lượng.
Bên cạnh đó, BAĐT góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc và an toàn người bệnh thông qua việc truy cập nhanh chóng lịch sử bệnh, hạn chế sai sót y khoa và hỗ trợ bác sĩ đưa ra quyết định chính xác hơn. Khi dữ liệu được liên kết xuyên suốt, đội ngũ y tế có thể phối hợp hiệu quả giữa các chuyên khoa, rút ngắn thời gian điều trị.
Ở góc độ vận hành, bệnh án điện tử giúp tối ưu hóa quy trình, hỗ trợ kết nối đồng bộ với hệ thống thanh toán BHYT, giảm thời gian xử lý hồ sơ và tăng tính minh bạch. Lãnh đạo bệnh viện có thể theo dõi chất lượng dịch vụ theo thời gian thực, sử dụng dữ liệu lớn để hoạch định chiến lược phát triển.
Đặc biệt, BAĐT góp phần tạo nên “dòng chảy dữ liệu y tế” trên phạm vi toàn quốc, đóng vai trò quan trọng trong việc liên thông dữ liệu giữa các tuyến, hỗ trợ cảnh báo dịch bệnh và phân tích xu hướng y tế cộng đồng.
Bệnh án điện tử trong chiến lược chuyển đổi số quốc gia
BAĐT là thành phần cốt lõi trong xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về y tế. Với nguồn thông tin chuẩn hóa và liên tục, hệ thống có thể phục vụ theo dõi sức khỏe dân cư, phân tích và dự báo tình hình y tế, đồng thời tạo ra nhiều dịch vụ số tiện ích dành cho người dân.
Bệnh án điện tử cũng mở ra nền tảng phát triển các giải pháp công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo trong hỗ trợ chẩn đoán, điều trị cá nhân hóa hay chăm sóc sức khỏe chủ động dựa trên dữ liệu. Người bệnh được hưởng lợi khi không còn phải mang theo hồ sơ giấy, có thể truy cập lịch sử khám chữa bệnh tại mọi cơ sở đã liên thông.
Việc triển khai BAĐT cũng góp phần cải cách hành chính, giảm thủ tục, rút ngắn thời gian chờ và tăng trải nghiệm của người bệnh. Bên cạnh đó, BAĐT tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật như chữ ký số, chuẩn HL7, phân quyền truy cập và mã hóa dữ liệu, đảm bảo tính bảo mật và minh bạch.
Thách thức và giải pháp để triển khai Bệnh án điện tử
Dù mang lại nhiều giá trị, việc triển khai BAĐT vẫn đối mặt với một số khó khăn như chi phí đầu tư hạ tầng công nghệ, yêu cầu đào tạo nhân lực, chuẩn hóa quy trình lâm sàng và đảm bảo an toàn dữ liệu. Để vượt qua, cần có sự đầu tư đồng bộ từ Nhà nước và các cơ sở y tế, chính sách ưu tiên cho chuyển đổi số, cùng với việc đẩy mạnh hợp tác công – tư nhằm cung cấp giải pháp công nghệ tối ưu.
Các đơn vị y tế cũng cần chú trọng đào tạo nhân lực CNTT – y tế, nâng cao năng lực sử dụng hệ thống BAĐT và xây dựng quy trình vận hành phù hợp với mô hình số hóa. Việc chuẩn hóa dữ liệu và nâng cấp hạ tầng kết nối là yêu cầu quan trọng để đảm bảo tính liên thông trên phạm vi toàn quốc.
Bệnh án điện tử không chỉ là một công cụ quản lý mà là trụ cột chiến lược trong tiến trình chuyển đổi số ngành y tế. BAĐT giúp tối ưu vận hành bệnh viện, nâng cao chất lượng chăm sóc, tăng tính minh bạch và góp phần hoàn thiện hệ sinh thái y tế số Việt Nam. Trong bối cảnh quốc gia đang thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi số, việc triển khai BAĐT chính là bước đi quan trọng để tiến tới nền y tế hiện đại, thông minh và lấy người bệnh làm trung tâm.