Trong hành trình kiến tạo nên một bệnh viện thông minh, chúng ta thường bị choáng ngợp bởi vẻ hào nhoáng của những phần mềm quản lý với giao diện bắt mắt, những ứng dụng đặt lịch khám tiện lợi hay những thuật ngữ thời thượng như AI, Big Data. Đó là những “phần nổi” dễ thấy, dễ hình dung và dễ tạo cảm hứng. Tuy nhiên, có một sự thật khắc nghiệt mà ít ai để ý tới, đó là sự thành bại của một dự án Bệnh án điện tử không chỉ nằm ở những dòng code phần mềm, mà nó được quyết định bởi những thứ thầm lặng hơn, nằm sâu bên dưới những lớp gạch men của phòng máy chủ hay chạy dọc theo những đường dây cáp quang âm tường. Đó chính là hạ tầng công nghệ thông tin và hệ thống an toàn bảo mật. Ví như việc xây dựng một tòa cao ốc, nếu chúng ta chỉ chăm chút cho lớp sơn tường hay nội thất sang trọng mà bỏ quên việc gia cố nền móng, thì tòa nhà ấy, dù đẹp đẽ đến đâu, cũng đứng trước nguy cơ sụp đổ khi gặp cơn bão lớn. Bệnh án điện tử cũng vậy, không thể vận hành trơn tru trên một nền tảng hạ tầng yếu ớt, chắp vá và thiếu an toàn.
Khi quyết định chuyển đổi từ mô hình bệnh án giấy sang bệnh án điện tử, các nhà quản lý bệnh viện cần xác định rõ tâm thế: Chúng ta đang thay đổi hoàn toàn “hệ hô hấp” của bệnh viện. Nếu trước đây, khi mạng chập chờn hay máy tính hỏng, bác sĩ vẫn có thể cầm bút viết vào hồ sơ giấy để công việc không bị gián đoạn, thì trong kỷ nguyên Bệnh án điện tử, sự cố hạ tầng đồng nghĩa với việc toàn bộ hoạt động khám chữa bệnh bị tê liệt. Để chuẩn hóa điều này, Bộ Y tế đã thiết lập một “hàng rào kỹ thuật” kép thông qua hai văn bản then chốt: Thông tư 54/2017/TT-BYT và Thông tư 46/2018/TT-BYT.
Đầu tiên, hãy nói về Thông tư 54/2017/TT-BYT. Đây là “thước đo” về năng lực kỹ thuật. Để được công nhận triển khai hồ sơ bệnh án điện tử và loại bỏ bệnh án giấy, bệnh viện không thể chỉ dừng lại ở mức ứng dụng cơ bản. Quy định bắt buộc đơn vị phải đạt mức ứng dụng CNTT rất cao: thường là Mức 6 đối với nhóm quản lý điều hành và Mức 7 đối với nhóm an toàn bảo mật thông tin. Điều này đòi hỏi hệ thống máy chủ (Server) phải đủ mạnh, đường truyền phải có cơ chế dự phòng (Load Balancing), đảm bảo hệ thống luôn “sống” 24/7/365.
Tuy nhiên, nếu chỉ đạt chuẩn kỹ thuật của Thông tư 54 thì chưa đủ. Bệnh viện còn phải đối mặt với áp lực pháp lý cực lớn từ Thông tư 46/2018/TT-BYT – văn bản quy định giá trị pháp lý của hồ sơ bệnh án điện tử. Tại Khoản 3 Điều 5 của Thông tư này quy định rõ: Cơ sở khám chữa bệnh phải có “biện pháp sao lưu định kỳ, đột xuất, đảm bảo an toàn, bảo mật và tính toàn vẹn của dữ liệu”. Đặc biệt, Điều 7 về lưu trữ đặt ra một bài toán hạ tầng hóc búa: Hồ sơ bệnh án điện tử phải được lưu trữ an toàn trong thời gian tối thiểu 10 năm (và 20 năm với các hồ sơ đặc biệt).
Hãy thử làm một phép tính: Một bệnh viện hạng II trung bình mỗi năm tiếp nhận hàng chục ngàn lượt khám. Khi triển khai Bệnh án điện tử, đặc biệt là tích hợp hệ thống PACS (Chẩn đoán hình ảnh không in phim), dung lượng dữ liệu sinh ra mỗi năm có thể lên tới hàng chục Terabyte. Nếu hạ tầng lưu trữ (Storage) không được quy hoạch bài bản để đáp ứng quy định lưu trữ 10 năm của Thông tư 46, hệ thống sẽ nhanh chóng bị “đầy”, dẫn đến việc truy xuất chậm chạp, bác sĩ phải ngồi chờ cả phút để xem được một tấm phim, hoặc tồi tệ hơn là mất mát dữ liệu lịch sử. Khi đó, bệnh viện không chỉ vi phạm quy định của Bộ Y tế mà còn đối mặt với rủi ro kiện tụng pháp lý nếu không thể cung cấp hồ sơ khi cần thiết.
Bên cạnh câu chuyện về năng lực xử lý và lưu trữ, vấn đề An toàn và Bảo mật thông tin chính là “chốt chặn” cuối cùng. Dữ liệu y tế là loại dữ liệu nhạy cảm nhất. Thông tư 46/2018/TT-BYT nhấn mạnh yêu cầu về “kiểm soát quyền truy cập” và “lưu vết” (Log system). Nghĩa là hệ thống phải đủ thông minh để biết ai đã xem hồ sơ nào, vào lúc nào, và ngăn chặn mọi truy cập trái phép. Việc tuân thủ các tiêu chuẩn bảo mật này (Tường lửa, mã hóa dữ liệu, xác thực 2 lớp…) không chỉ để đối phó với các đoàn thẩm định, mà là để xây dựng một lá chắn thép bảo vệ tài sản vô giá của bệnh viện trước làn sóng tấn công mạng (Ransomware) đang nhắm vào ngành y tế.
Tại Công ty Cổ phần Công nghệ Meditech, khi tiếp cận một dự án triển khai Bệnh án điện tử, chúng tôi không bao giờ bắt đầu bằng việc cài đặt phần mềm ngay lập tức. Thay vào đó, đội ngũ kỹ sư hệ thống của chúng tôi sẽ thực hiện một cuộc “khảo sát địa chất” kỹ lưỡng dựa trên tiêu chuẩn của cả hai thông tư trên. Chúng tôi kiểm tra từng node mạng, đo lường khả năng chịu tải, và đặc biệt chú trọng quy trình sao lưu (Backup).
Quan điểm của Meditech rất rõ ràng: “Xây nhà phải chắc móng”. Chúng tôi mang đến giải pháp “Hệ sinh thái phần cứng và phần mềm đồng nhất”:
- Đáp ứng Thông tư 54: Tư vấn nâng cấp máy chủ, thiết lập cơ chế dự phòng (High Availability) để đảm bảo hệ thống không bao giờ “chết”, đạt chuẩn Mức 6, Mức 7.
- Tuân thủ Thông tư 46: Xây dựng hệ thống lưu trữ phân tầng (Tiered Storage) và giải pháp Backup theo quy tắc “3-2-1” (3 bản sao, trên 2 định dạng, 1 bản lưu trữ off-site/cloud), đảm bảo dữ liệu toàn vẹn suốt 10-20 năm đúng quy định pháp luật.
- Bảo mật đa lớp: Tích hợp tường lửa, phần mềm diệt virus và cơ chế phân quyền chặt chẽ ngay trong lõi phần mềm HIS Meditech.
Đầu tư cho hạ tầng công nghệ thông tin thường là khoản đầu tư “đau ví” vì chi phí lớn và không nhìn thấy hiệu quả ngay lập tức như việc mua một máy siêu âm mới. Nhưng đó là khoản đầu tư cho sự an toàn và tính pháp lý. Một hệ thống hạ tầng đạt chuẩn Thông tư 54 và tuân thủ quy định lưu trữ của Thông tư 46 chính là tấm vé thông hành đầu tiên để bệnh viện của Quý vị tự tin bước vào hội đồng thẩm định. Không có hội đồng nào dám đặt bút ký công nhận một bệnh viện bỏ bệnh án giấy khi mà phòng máy chủ còn lộn xộn và dữ liệu không có phương án sao lưu an toàn.
Vì vậy, trước khi nghĩ đến những tính năng phần mềm cao siêu, hãy cùng Meditech nhìn xuống chân mình, xem nền móng đã thực sự vững chắc hay chưa. Đừng để giấc mơ chuyển đổi số trở thành cơn ác mộng vì những sự cố kỹ thuật có thể phòng tránh được. Hãy để Meditech giúp Quý vị gia cố nền móng ấy bằng kinh nghiệm thực chiến và giải pháp công nghệ toàn diện.
Liên hệ ngay Meditech để hiện thực hóa mục tiêu “Bệnh viện không giấy tờ”!
Công ty Cổ phần Công nghệ Meditech – Số hóa Y tế, Nâng tầm Sức khỏe!
☎️ Hotline: 0799.111.115
🌐 Website: meditech.vn
📧 Email: mms.meditech@gmail.com